Aktualności

Rozwój Mleczarni Spółdzielczej w Gostyniu

Z inicjatywy okolicznych ziemian w 1889 roku założono Mleczarnię Spółdzielczą w Gostyniu. Dzięki uzyskaniu pożyczki z Provinzial-Hilfskasse udzielonej na dogodnych warunkach założyciele wybudowali mleczarnię według najnowszych na owe czasy wymagań, której przerobowość obliczono na 5000-6000 tysięcy mleka dziennie.

Mleczarania prosperowała bardzo dobrze do 1914 roku, w którym w wyniku wybuchu wojny nastąpił sekwestr bydła oraz brak paszy. W 1918 roku dzienny skup surowca spadł do 1500 litrów dziennie. Dopiero w 1920 roku nastąpiła poprawa, liczebość bydła podniosła się, zaczęła wzrastać dostawa mleka do mleczarni.

Poniżej zestawienie skupu z lat 1923-1928:
- w latach 1923/1924 dostarczono 543 478 kg mleka, 1943 kg śmietany
- w latach 1924/1925 dostarczono 726 081 kg mleka, 41 318 kg śmietany
- w latach 1925/1926 dostarczono 1 397 615 kg mleka, 69 461 kg śmietany
- w latach 1926/1927 dostarczono 1 978 940 kg mleka, 67 677 kg śmietany
- w latach 1927/1928 dostarczono 3 082 720 kg mleka, 69 922 kg śmietany


Z powyższego zestawienia widać ogromny wzrost skupu surowca, które spowodowało zmiany w organizacji i zarządzania mleczarni, podjęto decyzję o unowocześnieniu zakładu. Zakupiono najnowszego typu wirówki do mleka, maślarkę, przegrzewacze mleka i śmietany, wygniatacz masła, a w 1926 roku dzięki uzyskanej z Banku Rolniczego pożyczce chłodnię, która umożliwiła nie tylko przechowywanie masła, a także produkcję sztucznego lodu.
Do 1927 roku dostarczano do mleczrani mleko głównie z dużych majątków, potem stopniowo zaczęła wztrastać ilość dostawców małorolnych. Ceny za dostaczane mleko ustalano stosownie do zawartości w nim tłuszczu. Niewielką ilość przerabianego mleka sprzedawano w Gostyniu i okolicy, resztę przerabiano na ser, masło, twaróg, które eksportowano do Angli i Niemiec. Część produktów znalazła nabywców także na Górnym Śląsku.

Wysoki poziom produkcji w gostyńskiej mleczarni osiągnięty został pod koniec lat 30. XX wieku dzięki fachowości ówczesnego kierownika Janowskiego, który za swe osiągnięcia zdobył wiele wyróżnień i zyskał uznanie klientów, którzy zaopatrywali się w wyroby produkowane w Gostyniu. Do sukcesów przyczyniło się także nowoczesne jak na tamte czasy zarządzanie, w 1929 roku w Radzie Nadzorczej Mleczarni Spółdzielczej zasiadali: Potworowski z Goli,  Conze z Pijanowic i Żółtowski z Godurowa, a w Zarządzie: Przybecki (dzierżawca majątku w Czachorowie), Ulrich Zabel z Bodzewa i Kurnatowski z Dusiny.
Poniżej zdjęcia Mleczarni Spółdzielczej w Gostyniu: wirówki firmy Alfa-Laval (1939 r.) i maszynownia (lata 30. XX wieku).

Info: Maciej Gaszek & Mariusz Sobecki (GaSo)

 

Wróć