Aktualności

Grób Antoniego Kolińskiego

W maju bieżącego roku, po rozmowie z księdzem Mirosławem Nowakiem, proboszczem parafii w Starym Gostyniu, przystąpiliśmy do poszukiwań na terenie przykościelnym miejsca pochówku Antoniego Kolińskiego.

Po kilkugodzinnych pracach, pod warstwą darni i kamieni udało się odszukać grób Antoniego Kolińskiego. Jako wierny współpracownik Gustawa Potworowskiego, zasłużony działacz polityczno-gospodarczy nie tylko ziemi gostyńskiej, powstaniec, ostatnio ustaliliśmy, że był także wychowawcą Jana Nepomucena Kurnatowskiego z Dusiny, jego grób blisko kościoła starogostyńskiego nie był przypadkiem. Za stawiennictwem Gustawa Potworowskiego zezwolono w tym miejscu na jego pochówek.
Odsłoniliśmy płytę wykonaną z piaskowca, jest w kilku miejscach uszkodzona, prawdopodobnie przez osoby, które za panowania poprzednigo proboszcza, próbowały w tym miejscu zamontować słupy oświetleniowe, nie wiedząc, że w tym miejscu jest grób. Po wstępnym oczyszczeniu ukazał się nam na płycie napis: Spoczywa w Bogu Antoni Koliński, ur 1793 r., um. 18 kwietnia 1868 r. Planowne jest umieszczenie w pobliżu grobu informacji o tym zasłużonym działaczu, który większość swojego życia spędził u boku Gustawa Potworowskiego z Goli.

Antoni Koliński urodził się w 1793 roku w Ostrowie Niemieckim. Dokładna jednak data nie jest jednak znana. Już jako kilkunastoletni młodzieniec brał udział (może u boku starszego brata Ksawerego) w wojnach napoleońskich na terenie Księstwa Warszawskiego i w Rosji (1807-1812). Po roku 1815 wróciłw rodzinne strony. Świadectwo dojrzałości uzyskał w kaliskiej Szkole Kadetów. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Wrocławskim (1817-1818). Przerwał jednak studia i osiadł w Kaliszu, gdzie powołany został przez gubernatora Radoszewskiego na urząd sekretarza Komisji Wojewódzkiej. W 1826 roku policja rosyjska uwięziła go za rzekomą współpracę z Mikołajem Dobrzyckim – kierownikiem filialnej loży Wolnomularstwa Narodowego. Trzy lata przesiedział w więzieniu zlokalizowanym w klasztorze pokarmelickim w Warszawie. Tam nabawił się gruźlicy. Reklamowany przez władze pruskie (z racji miejsca urodzenia) został przed rokiem 1830 zwolniony z braku dowodów winy. Osiadł w Wielkim Księstwie Poznańskim u Gustawa Potworowskiego w Goli. Z tym ostatnim poznał się jednak już wcześniej, zapewne u brata w Dobroszynie. W połowie stycznia 1831 roku wyjechał w towarzystwie Gustawa Potworowskiego do Królestwa Polskiego, gdzie zaciągnął się do pułku jazdy poznańskiej. Wraz z przyjacielem z Goli odbył całą kampanię 1831 roku w powstaniu listopadowym. Uczestniczył w wyprawie gen. Dezyderego Chłapowskiego na Litwę, zakończonej przejściem granicy Prus Wschodnich i internowaniem przez Prusaków. Po upadku powstania wrócił do Goli i tutaj pomagał Potworowskiemu w administrowaniu majątkami w Kosowie i Siemowie. Szybko się tutaj zadomowił. Odegrał znaczącą rolę w powstaniu Kasyna Gostyńskiego (1835-1846). Przypuszcza się, że układał statut tej organizacji i był wieloletnim skarbnikiem Dyrekcji Głównej Kasyna. Po roku 1837 zawiadywał też (wraz z dr. Antonim Freudenreichem) biblioteką kasynową. Zasiadał przed 1841 rokiem w komitecie budowy domu kasynowego. Był redaktorem „Przewodnika Rolniczo-Przemysłowego” od 1839 roku organu Wydziału Rolniczo-Przemysłowego Kasyna Gostyńskiego. Był członkiem komitetu powiatowego krobskiego Towarzystwa Naukowej Pomocy. Kiedy w 1846 roku władze pruskie rozwiązały Kasyno Gostyńskie, koledzy powierzyli mu nadzór nad biblioteką i zbiorami towarzystwa. Podczas Wiosny Ludów 1848 roku dostarczał z polecenia miejscowego komitetu broń i zboże do obozów powstańczych w okolicach Książa i Środy. W 1851 roku był członkiem współzałożycielem powstałego wtedy w Gostyniu ziemiańskiego Towarzystwa Rolniczo-Przemysłowego, a rok później objął funkcję sekretarza tego stowarzyszenia. Zmarł 18 kwietnia 1868 roku. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Starym Gostyniu (źródło: Muzeum w Gostyniu).

Info: Andrzej Janiszewski & Maciej Gaszek

 

Wróć