Aktualności

Świątkarz Andrzej Majchrzak

Urodził się 19 listopada 1864 roku w Świerczynie, jako syn stelmacha dworskiego. Dopiero osiągnąwszy ósmy rok życia rozpoczął edukację szkolną. Bardzo wcześnie stracił matkę. Po ukończeniu siedmioklasowej szkoły powszechnej w Belęcinie, zatrudniany był u okolicznych gospodarzy jako pastuch. W wieku osiemnastu lat rozpoczął naukę o kołodzieja Rothe w Lesznie.

Następnie, po zakończeniu nauki zakończonej egzaminem czeladniczym, przyjął posadę w majątku Żakowo, u hrabiego Dębskiego. Wkrótce, po konflikcie z rządcą majątku, podjął pracę przy budowie linii kolejowej z Leszna do Gostynia. Następnie zatrudnił się u przedsiębiorcy budowlanego w Lesznie, gdzie wykonywał różnorodne prace budowlane, a także obsługiwał lokomobilę parową. Po 10 latach zmuszony był wrócić do rodzinnego Karchowa, by pomóc ojcu zadłużonemu pożyczkami. W tym celu wyjechał do Westfalii, do pracy w fabryce. Po dwuletniej emigracji wrócił do Karchowa, gdzie zamierzał osiedlić się na stałe. Tu też wybudował pośród drzew czereśni swój dom. W jego wnętrzu znajdowało się muzeum mistrza, a w szopie jego warsztat i atelier. Zamiłowanie do rzeźby przejawiał od wczesnej młodości. Już jako pastuch robił przemyśle zabawki i wycinał z drewna rozmaite figurki. Początkowo zajmował się tym wyłącznie dla przyjemności. Ramy do obrazów, szafa zegarowa, komoda, ołtarz domowy, kredensy z figurkami świętych, całe wyposażenie mieszkania było dziełem jego rąk. Należał do ludzi skromnych i prostych, ale zawsze optymistycznie nastawionych do życia. Tworzył dużo, zawsze z pasją i radością. Przez wiele lat patronował jego twórczości, składając u niego liczne zamówienia, profesor Stanisław Helsztyński, znakomity anglista, powieściopisarz i poeta. Spod dłuta mistrza, popularnie zwanego Jędrosiem wyszły takie rzeźby jak m.in. Figura św. Piotra dla kościoła w Świerczynie (1908), Pomnik Kościuszki (1918), Pomnik poległych w Kosowie (1924), Św. Jerzy w walce ze smokiem (1934), Pochód świętych – patronów poszczególnych przedstawicieli kolejnych generacji rodów Klupsiów i Skorupków – 30 figur, wykonanych przez rzeźbiarza w roku 1933 i uzupełnionych w latach 1936-1937. Dzieło to obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum w Gostyniu. Wielokrotnie na temat jego twórczości pojawiały się artykuły prasowe, m.in. w „Kronice Gostyńskiej”, a opublikowany w „Ilustracji Polskiej” artykuł pt. Szkoda talentu. U Świątkarza w Karchowie rozgłosił wieść o rzeźbiarzu daleko poza region gostyński. Odtąd zaczęli mistrza odwiedzać znakomici goście. Wykonał na zamówienie 12 figur apostołów do kościoła w Starym Gostyniu oraz 12 polskich świętych i błogosławionych. Dodatkowo, na życzenie proboszcza, wyrzeźbił cztery duże figury na ołtarze boczne: świętych Piotra i Pawła oraz Cyryla i Metodego. W 1935 roku, na zamówienie profesora Stanisława Helsztyńskiego, przystąpił do pracy nad cyklem Tajemnic Różańcowych. Dzieło to ukończył w 1945 roku i w tymże roku zawisło ono w kościele starogostyśkim. Po zakończeniu wojny w mistrzu na nowo odżyły siły twórcze. W tym czasie wykonał dla kościoła w Świerczynie figurę Chrystusa w grobie, podobnie jak dla kościoła w Starym Gostyniu, rzeźby 12 apostołów, ponadto duży krucyfiks do kruchty i anioła nad misą z wodą święconą, a także Chrystusa w Ogrójcu i Ostatnią Wieczerzę. Dla kościoła w Drobninie wykonał fratreon, a dla kościoła o.o. reformatorów w Osiecznie, dokąd często pielgrzymował, a który podczas okupacji został ogołocony, zrobił kilka małych krucyfiksów na tabernakula bocznych ołtarzy. W 1936 roku nakręcono film o jego twórczości pt. „Z drewnianego klocka”, który obiegł ekrany w całej Polsce, a nawet oglądała go Polonia amerykańska. Rok później w Poznaniu zorganizowana została wystawa jego dorobku. Zmarł 18 kwietnia 1953 roku. (źródło: Muzeum w Gostyniu).

Zdjęcia rzeźb Andrzeja Majchrzaka - zakładka "okolice Gostynia".

Info: Maciej Gaszek & Mariusz Sobecki ( GaSo )

 

Wróć